Các nước phát triển có sử dụng bột ngọt không?

PGS.TS Phạm Ngọc Khái – Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam – cho biết, bột ngọt (tên khoa học là monosodium glutamate) có thành phần chính glutamate, là một trong 20 loại axit amin phổ biến trong tự nhiên. Glutamate có mặt phổ biến trong các thực phẩm tự nhiên như các loại thịt, thủy hải sản, rau củ quả, sữa, phô mai…, trong đó sữa mẹ có hàm lượng glutamate rất phong phú. Bột ngọt có vị umami, còn gọi là vị ngọt thịt.

Hiện nay, bột ngọt được sản xuất bằng phương pháp lên men tự nhiên bằng vi sinh vật từ các nguyên liệu từ thiên nhiên như mật mía, tinh bột khoai mì, ngô (bắp), củ cải đường,… tương tự phương pháp sản xuất giấm, sữa chua.

Được biết, bột ngọt được phát minh bởi GS. Kikunae Ikeda vào năm 1909. Từ đó, sản phẩm bột ngọt đầu tiên trên thế giới đã được ra đời với tên thương hiệu là AJI-NO-MOTO.

1. Các nước trên thế giới có sử dụng bột ngọt không?

Bột ngọt được dùng phổ biến tại hơn 100 quốc gia và cách thức dùng bột ngọt tại mỗi quốc gia rất khác nhau. Tại Mỹ hay các quốc gia châu Âu và Nhật Bản, với những hạn chế về thời gian nấu nướng, người tiêu dùng ở các quốc gia này có xu hướng sử dụng các gia vị tổng hợp như hạt nêm, nước xốt… để nêm nếm món ăn, họ cũng thường sử dụng nhiều thực phẩm chế biến hơn; trong các gia vị tổng hợp và thực phẩm chế biến này thường đã có sẵn bột ngọt.

Tại các nước châu Á như Việt Nam, Thái Lan, Trung Quốc…, người tiêu dùng có thói quen sử dụng bột ngọt trực tiếp trong quá trình nêm nếm món ăn để tạo ra vị ngon. Như vậy, bột ngọt được sử dụng phổ biến ở nhiều quốc gia từ châu Á, châu Mỹ đến châu Âu, điểm khác biệt nằm ở cách sử dụng.

Bột ngọt được sử dụng phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới.

2. Phụ nữ mang thai, bà mẹ cho con bú và trẻ em có sử dụng bột ngọt không?

Dữ liệu khoa học từ các tổ chức y tế và sức khỏe trên thế giới, và các nghiên cứu khoa học cho thấy bột ngọt là gia vị an toàn cho mọi đối tượng bao gồm các đối tượng nhạy cảm như phụ nữ mang thai, bà mẹ cho con bú và trẻ em, PGS.TS. Phạm Ngọc Khái chia sẻ.

Phụ nữ mang thai hoàn toàn có thể sử dụng bột ngọt vì bột ngọt khi ăn vào cùng thực phẩm sẽ được chuyển hóa tại hệ tiêu hóa, và không đi vào thai nhi nhờ “hàng rào” tại ruột và “hàng rào” nhau thai.

Bột ngọt không gây ra triệu chứng bất lợi đối với trẻ bú sữa mẹ hoặc tác động đến việc tiết sữa mẹ.

Với người mẹ cho con bú, Hội Nhi khoa Hoa Kỳ chỉ ra việc sử dụng bột ngọt cho người mẹ không gây ra triệu chứng bất lợi đối với trẻ bú sữa mẹ hoặc tác động đến việc tiết sữa mẹ.

Với trẻ em, theo JECFA (Ủy ban chuyên gia về Phụ gia Thực phẩm của Tổ chức Y tế Thế giới và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc), “quá trình chuyển hóa bột ngọt trong cơ thể trẻ em và người lớn là như nhau và không có bất kỳ mối nguy nào đối với trẻ em được chỉ ra khi sử dụng bột ngọt”.

Có thể nêm bột ngọt vào trước, sau hoặc trong quá trình nấu nướng tùy theo thói quen nêm nếm của mỗi người.

Như vậy, bột ngọt là gia vị an toàn đối với trẻ em. Tuy nhiên, chúng ta cần hiểu bột ngọt là một loại gia vị, không có chức năng thay thế chất dinh dưỡng từ thực phẩm, đồng thời trẻ dưới 12 tháng tuổi không cần sử dụng thêm bất kỳ gia vị nào kể cả muối, nước mắm, đường, bột ngọt… Bên cạnh đó, chúng ta cần kết hợp đa dạng các thực phẩm trong bữa ăn của trẻ như các loại thịt, hải sản, rau củ quả… để cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ.

Về thời điểm nêm nếm, có thể nêm bột ngọt vào trước, sau hoặc trong quá trình nấu nướng do nhiệt độ đun nấu hàng ngày (khoảng dưới 270 °C) không làm bột ngọt bị biến đổi thành các chất không tốt cho sức khỏe.